Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810
Ravanello
Raphanus raphanistrum subsp. landra
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Ravanasso, Ravaniscle, Rafanello, Ravanet.
Noms en français : Radis maritime, Radis sauvage.
Descripcioun :La ravanello èi lou cousin fèr di rais-fort. Trachis dins lis ermas, en ribo de camin e peréu proche de la mar. Se recounèis à si petalo que s'estrechon (à ounglet), si fueio pelouso coumpausado de 2 à 8 paréu de tros prefound e subretout à si fru acaba emé un bè, ço que lou destrìo dóu gènre proche Brassica. Coumpara emé la subsp. raphanistrum que ié sèmblo.
Usanço :Tout èi manjadis dins la ravanello. Li flour e li jóuini fueio en ensalado, li fueio mai vièio (mai pas trop que pièi soun amaro), cuecho, li jóuini fru peréu. Se fai uno meno de moustardo emé li grano que se manjon peréu greia.
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 80 (100) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Raphanus
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Mai à setèmbre
Liò : Ribiero
- Mar
- Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-atlantico
Ref. sc. : Raphanus raphanistrum subsp. landra (Moretti ex DC.) Bonnier & Layens, 1894